Economie, toerisme en recreatie

• ‘Ruimte voor werken’: voldoende, kwalitatief passende ruimte om te ondernemen;
• Een aantrekkelijk en toekomstbestendig vestigingsklimaat voor bedrijven;
• Amstelveen blijft aantrekkelijk om in te wonen en te werken en wordt nog aantrekkelijker om in te recreëren en om te bezoeken;
• Behoud en versterking van de identiteit van het landelijk gebied van Amstelveen in de Metropoolregio Amsterdam en het Groene Hart.

Werklocaties
a) De ruimte voor bedrijventerreinen is en blijft krap
Er is onvoldoende aanbod om in de toekomstige vraag te voorzien. Uitgiften zijn veel hoger dan verwacht op basis van langjarige ramingen uit 2018/2019 (Plabeka vraagramingen). De druk wordt alleen maar groter door de op grote schaal geplande transformaties van bedrijventerreinen in de MRA, toenemende geopolitieke spanningen en een reshoring-trend (nieuwe en terugkerende maakindustrie) tezamen met de rol die is weggelegd voor bedrijventerreinen in het vervullen duurzaamheidsopgaven (klimaatadaptatie, circulaire economie, energietransitie, stadsdistributie). Op korte termijn is er in de regio nauwelijks meer ruimte voor de bedrijfsfunctie beschikbaar. BTAZ is een van de weinige locaties waar tot 2030/2040 nog ruimte beschikbaar is.   

b) Huidige kantorenmarkt is krap, ontwikkeling in balans gewenst
In de crisisjaren na 2009, die zich kenmerkten door overaanbod en leegstand, is in Amstelveen sterk ingezet op het transformeren van kantoren naar andere functies om de (structurele) leegstand het hoofd te bieden en verloedering van panden en gebieden tegen te gaan. Deze ontwikkeling is nog verder aangejaagd door de oplopende druk op de woningmarkt. De Amstelveense kantorenvoorraad is in 10 jaar tijd met 28% afgenomen. Het  automatisme van onttrekken van kantoren om de leegstand tegen te gaan moet bijgesteld worden, omdat de courante leegstand inmiddels is gedaald tot onder het frictieniveau (leegstand in een gezonde markt). De groei van de kantorenvraag onder andere als gevolg van Covid-19 en de trend richting het nieuwe werken is enigszins gestabiliseerd. De ruimtebehoefte neemt echter niet af. Bij een verdere afname van de kantorenvoorraad (door onttrekking/ functiewijziging) in combinatie met de beoogde inwonersgroei neemt de verhouding tussen het aantal inwoners en kantoor-gerelateerde werkgelegenheid af.  

c) Toekomstbestendige werklocaties
De volgende kwalitatieve vestigingsfactoren worden belangrijker als onderdeel van een aantrekkelijk en toekomstbestendig vestigingsklimaat voor bedrijven:

• Mix van functies en voorzieningen (met name voor kantoren van belang);
• Energievoorziening;
• Duurzame inrichting locaties/panden: klimaatbestendig, circulair, energiezuinig (label C verplichting gebouwen);
• Beschikbaarheid en kwaliteit arbeid, gezien de krapte op de arbeidsmarkt;
• Digitale, multimodale en duurzame bereikbaarheid van werklocaties;
• Organisatiegraad van ondernemers.

d) G40 Themagroep Vitale binnensteden en werklocaties
Amstelveen is samen met Dordrecht bestuurlijk trekker van de werkgroep 'Vitale binnensteden en Werklocaties' van het G40 stedennetwerk. Amstelveen trekt het thema Werklocaties.

Een op te stellen economisch profiel en visie draagt bij aan de verdere invulling van de diverse gebiedsontwikkelingen en profilering van de stad.

Internationaal
International business is een van de drie pijlers van het internationale beleid die bijdragen aan de balans tussen economische groei en welzijn. De internationale bedrijven met hun internationale medewerkers zorgen voor economische welvaart in onze regio. Amstelveen werkt binnen het samenwerkingsverband amsterdam inbusiness aan relatiebeheer met het aanwezige internationale bedrijfsleven en het selectief aantrekken van buitenlandse bedrijven die passen bij de economische, sociale en ruimtelijke ambities van de MRA. Daarbij is ook de mate waarin zij bereid zijn om bij te dragen aan de lokale samenleving van belang. Immers, het behoud van een goede balans tussen economische welvaart en het welzijn van inwoners vraagt om meer aandacht van alle stakeholders voor de impact die de groeiende internationale gemeenschap heeft op de stad en de gemeentelijke dienstverlening.

Stadsbreed fonds
Het wordt voor de ontwikkeling van de lokale economie steeds belangrijker dat het lokale ondernemerschap goed georganiseerd is. Bedrijven staan in toenemende mate voor de opgave om een gezamenlijke verantwoordelijkheid te dragen voor een veilige, schone en goed onderhouden omgeving, voor mobiliteit en bereikbaarheid, voor goede promotie, voor een goed acquisitieklimaat, goede relaties met het onderwijs en voor talloze andere zaken. Alleen dan is het lokale ondernemersklimaat voldoende concurrentie- en conjunctuurbestendig.
In de coronaperiode is het belang van een goed georganiseerd bedrijfsleven in Amstelveen nog eens onderstreept. Er is veel geëxperimenteerd met publiek-private samenwerking. Het lokale corona noodfonds, stimuleringsfonds en het gedoogbeleid voor terrassen hebben de gemeente veel ‘goodwill’ opgeleverd. En het al genoemde ‘back on track’ programma is een effectieve coproductie gebleken van gemeente met ondernemersorganisaties OA, VAD en KHN. Het aanbod van kennis en coaching heeft vele ondernemers geholpen. Het programma is afgelopen maar, maar de opvolger ‘stay on track’ is al gestart met middelen uit het intussen overtekende stimuleringsfonds. Behoud en uitbouw van dit soort programma’s lijkt onhaalbaar met enkel (vrijwillige) inzet, daarvoor is een structurele financiële voeding noodzakelijk. Bovendien zijn ondersteuningsstructuren zoals de Kamer van Koophandel en de bedrijfs- en productschappen lokaal niet of nauwelijks meer actief of zelfs afgeschaft.  

In veel gemeenten is inmiddels een nieuwe, structurele basis gevestigd voor het organiserend vermogen en de belangenbehartiging van lokale ondernemers: het stadsfonds (ook wel ondernemersfonds genoemd). Dat is een  lokaal, onafhankelijk investeringsfonds in handen van georganiseerde ondernemers en maatschappelijke partijen. Met het fonds kunnen tal van activiteiten die het vestigingsklimaat ten goede komen worden bekostigd. Het is een bewezen instrument om de organisatiegraad te vergroten, om meer private investeringen los te krijgen en om ondernemers zelf regie te laten nemen. Het fonds geeft de zekerheid dat er langjarig kan worden geïnvesteerd in zaken die belangrijk zijn voor grote groepen ondernemers. Het kan gaan om basale voorzieningen zoals sfeerverlichting en promotie in de winkelgebieden of camerabeveiliging en parkmanagement op de bedrijventerreinen. En, zeker ook om visie-gedreven ambities zoals verduurzaming, stadspromotie en onderwijs-arbeidsmarktprojecten.

Detailhandel
De afgelopen jaren zijn de fysieke bestedingen voor recreatief winkelen (mode & vrije tijd) afgenomen in Amstelveen. Dit heeft voornamelijk gevolgen voor het Stadshart. Het Stadshart bestaat voornamelijk uit recreatief winkelen  en er is veel concurrentie van online winkelen en vooral ook van andere steden. Winkelen is een ‘dagje uit’ en  bezoekers verwachten een uitstekende beleving met een diversiteit aan functies (horeca, winkelen, uitgaan). Voor het Stadshart is het van belang dat de beleving versterkt wordt. Dit gebeurt onder meer door het toevoegen van een bioscoop. Een waardevolle toevoeging, en tegelijkertijd is verder investeren in de beleving van essentieel belang.
De hoofdwinkelstructuur in Amstelveen bestaat uit het Stadshart en de wijkwinkelcentra. De wijkwinkelcentra hebben het de afgelopen periode goed gedaan omdat consumenten de dagelijkse boodschappen nog vooral fysiek doen. Het online boodschappen doen blijft nog beperkt. Er zijn wel een wijkwinkelcentra in Amstelveen die extra aandacht behoeven. In de Bankrashof gaat de Lidl sluiten, in Waardhuizen is de supermarkt al gesloten. Tenslotte heeft Kostverlorenhof te maken met een ongelukkige ruimtelijke structuur.
In 2024 wordt de  Detailhandelsnota vanwege al deze ontwikkelingen herijkt. De herijking bestaat onder meer uit een evaluatie van het bestaande beleid en analyse van wat nodig is om de huidige winkelstructuur te behouden en te verstreken.

Standplaatsenbeleid
Standplaatsvergunningen zijn zogenaamde "schaarse vergunningen". Dit zijn vergunningen waarbij het aantal gegadigden groter is of kan zijn dan het aantal vergunningen dat wordt uitgegeven. Op grond van de rechtspraak rondom de schaarse vergunningen is het verplicht om voor schaarse vergunningen een verdelingsbeleid te voeren dat verzekert dat alle gegadigden gelijke kansen hebben. De procedure moet volgens de Europese Dienstenrichtlijn duidelijk zijn, vooraf openbaar gemaakt en aan aanvragers de garantie bieden dat hun aanvraag objectief en onpartijdig wordt behandeld. Het huidige standplaatsenbeleid voldoet niet aan deze eisen en het beleid zal hier daarom op worden aangepast.

Horeca
In de afgelopen jaren is het aantal horecazaken sterk gestegen. Er heeft daarbij ook een verschuiving plaatsgevonden. Het aantal cafés is afgenomen en het aantal restaurants is sterk gestegen. De komende jaren is er nog ruimte voor uitbreiding van de horeca. Deze uitbreiding ontstaat voornamelijk door de groei van de bevolking van Amstelveen. Belangrijk keuze is waar groei van de horeca plaats kan vinden. In de nieuwe horecavisie, die momenteel wordt opgesteld, worden hierin keuzes gemaakt. Tevens wordt bepaald onder welke voorwaarden de terrassen kunnen worden uitgebreid.

Toerisme en recreatie
Het toerisme in Nederland groeit flink. Het aantal binnenlandse als ook buitenlandse bezoekers neemt buitengewoon sterk toe. Naast inkomsten zorgen bezoekers ook voor levendigheid en het in stand houden van een hoog voorzieningenniveau. In de Metropoolregio Amsterdam (MRA) komen tot 2030 naar verwachting circa 266.000 inwoners erbij. Voor recreatie en dagtoerisme betekent dit een toename van circa 60 miljoen vrijetijdsactiviteiten per jaar voor onder meer buitenrecreatie, sport en sportieve recreatie en uitgaan.

Amstelveen is een groene, culturele en ondernemende stad met een internationale uitstraling. Dat karakter maakt Amstelveen aantrekkelijk voor zowel bewoners als ook bezoekers. Deze elementen vormen samen met recreatie een belangrijk uitgangspunt voor de visie op toerisme en recreatie in Amstelveen en uitvoering daarvan. Het behoud, versterking en benutting van deze waarden is de kracht en de opgave voor Amstelveen voor de korte, middellange en lange termijn. Hierbij wordt ook rekening gehouden met nieuwe - voor Amstelveen interessante - ontwikkelingen. Het streven is gericht op een bezoekerseconomie die waarde toevoegt aan de stad, die aansluit op de behoeften van de bewoners, die duurzaam is, de leefbaarheid versterkt en aantrekkelijk is voor bezoekers. De uitvoering van deze visie op toerisme en recreatie wordt gedaan door het opstellen, vaststellen en implementeren van een Uitvoeringsagenda toerisme en recreatie.

Promotieplan Recreatie en Toerisme
Op basis van het nog door het college vast te stellen Promotieplan Toerisme en Recreatie 2024 - 2027 wordt ingezet op het verder versterken en onder de aandacht brengen van het toeristisch, recreatief, sport- en cultureel kwalitatief hoogwaardige aanbod in Amstelveen; onder met name de bewoners en de bezoekers van Amstelveen. In samenwerking met amsterdam & partners wordt ingezet op het aantrekken van internationale bezoekers, waarbij de waardevolle bezoeker, die duurzaam wil recreëren en uitgaan, centraal staat en wordt uitgegaan van een optimale balans tussen toeristische druk en de draagkracht van de leefomgeving.

De stadspromotie heeft een impuls gekregen in de afgelopen twee jaar. Amstelveen is de achtste hotelstad van Nederland maar de analyse is dat de lokale economie daar onvoldoende van profiteert. Met campagnes van Visit Amstelveen wordt de aandacht gevestigd op de diversiteit van de lokale bezoekerseconomie, voor bewoners (inclusief internationals), bezoekers uit de regio én voor bezoekers die in Amstelveense hotels verblijven. De gemeente is tot nu toe de drijvende kracht. De praktijk in andere steden wijst uit dat meer private investeringen en een hogere participatie van ondernemers de stadspromotie zeer ten goede komen. Er wordt onderzoek gedaan naar de vraag of stadspromotie (en evenementen) moet worden ondergebracht in een separate stichting “Promotie Amstelveen” met bijbehorende cofinanciering van het bedrijfsleven.

Evenementen
Het huidige beleid is opgesteld in 2015 en heeft als doelstelling meer ruimte bieden aan evenementen. De afgelopen jaren heeft de evenementenbranche zich sterk ontwikkeld. Het aantal evenementen is toegenomen en ook de diversiteit neemt verder toe. Aan de andere kant hebben evenementenorganisatoren het moeilijk. Er zijn steeds meer regels op het gebied van veiligheid en duurzaamheid en het aantal vrijwilligers neemt af. In overleg met inwoners, evenementen organisatoren, en overige belanghebbenden stellen we nieuw beleid op waarin deze ontwikkelingen worden meegenomen. In het nieuwe evenementenbeleid wordt ook gekeken naar de eisen voor de evenementenlocaties.

Westeinderscheg en Amstelscheg
Het programma en het gebied Westeinderscheg biedt kansen voor de ontwikkeling daarvan tot een samenhangend groenblauw en recreatief gebied. Versterking van onder andere de groenblauwe en recreatieve functie in en naar het gebied kan de leefbaarheid en beleefbaarheid daarvan vergroten. Het in 2023 bestuurlijk vastgestelde Werkprogramma Westeinderscheg biedt de basis voor het uitwerken en uitvoeren van acties en projecten in en voor Amstelveen.
Het programma en het gebied Amstelscheg biedt eveneens kansen voor de ontwikkeling daarvan tot een samenhangend groenblauw en recreatief gebied. Het realiseren en stimuleren van de versterking van het landschap en verbetering van de toegankelijkheid voor bewoners en recreanten van de Amstelscheg kan de leefbaarheid en beleefbaarheid daarvan vergroten.

Bestuurlijk Platform Groene Hart
Amstelveen heeft op 19 mei 2022 met betrokken medeoverheden de bestuursovereenkomst NOVEX-gebied Groene Hart ondertekend. Er is toen uitgesproken om samen te werken aan het behoud en de versterking van het Groene Hart en de komende jaren gezamenlijk uitvoering te geven aan de verschillende grote transitieopgaven zoals wonen, energie, klimaat, landbouw, natuur en bodemdaling. Ook Amstelveen is hieraan verbonden en wil als partner meewerken aan de kernopgaven in het Groene Hart. Het Bestuurlijk Platform Groene Hart is de regiehouder van dit proces. Deelname aan deze samenwerking biedt de mogelijkheid om projecten en/of gebiedsprocessen in te brengen en om knelpunten samen met de andere medeoverheden op en aan te pakken.

Waterrecreatie
De waterrecreatiesector is nog steeds volop in ontwikkeling. Waar het bootbezit daalt, neemt de populariteit van waterrecreatie in het algemeen juist toe. Dit uit zich onder andere in een stijgende vraag naar huursloepen. Ook ontwikkelen zich steeds meer verschillende vormen van watersport, zoals windsurfen, suppen, waterskiën en flyboarden. Ook kanovaren is een populaire tak van sport. De ambitie is om de komende jaren kansen te benutten en opgaven aan te pakken, zodat de Amstelveen zich verder kan ontwikkelen op waterrecreatief gebied voor bewoners als bezoekers.