Stedelijke ontwikkelingen

Faciliteren en regie voeren op de grote projecten overkapping A9, Stadshart en Legmeer.

Wij bouwen steeds vaker binnenstedelijk. Dit leidt tot vaak complexere projecten waarbinnen het lastiger is te sturen is op een planning. Onderzocht wordt hoe wij de reserve stedelijke vernieuwing, bedoeld voor “omvangrijke investeringen, gerelateerd aan de duurzame borging van het bestaande Amstelveens voorzieningenniveau bij het gaandeweg ouder worden van bestaande wijken en voorzieningen” kunnen koppelen aan de realisering van maatschappelijk vastgoed, waarop wij als gemeente meer regie willen gaan voeren.

A9
A annemer VeenIX is in 2020 gestart met de uitvoering van project A9 ter hoogte van Amstelveen. Het infrastructurele deel van het project loopt tot medio 2027. In 2023 is een tijdelijke ligging van de A9 (bypass) aan de zuidzijde van het A9 tracé gerealiseerd en gestart met de verdiepte ligging van de A9 aan de noordzijde van het tracé. Begin 2025 wordt de verdiepte ligging van de A9 aan de noordzijde in gebruik genomen en start de verdiepte ligging aan de zuidzijde. De einddatum van het Rijkswaterstaat project A9 ligt waarschijnlijk in 2027. Na opleveren zijn we als gemeente toe aan de herinrichting van het openbaar gebied op en om de A9. Dit loopt tot rond 2030.

Er zijn meerdere grote viaducten in Amstelveen die allemaal aangepast of vernieuwd zullen worden.  Dit betreft de volgende objecten:

• viaduct Amsterdamse Bos / Sierwater (KW003);
• viaduct Beneluxbaan (KW005);
• viaduct Burg. Boersweg (KW006);
• viaduct Amsteldijk en Amstel (KW007).

De werkzaamheden aan deze viaducten zijn gestart en verwacht wordt dat werkzaamheden in 2026 gereed komen. De Bomenbrug over de Traverse bij het Stadshart zal pas in laatste stadium van het project (2026 – 2027) gerealiseerd worden.

De inzet van de gemeente op het A9 project richt zich op het toetsen van de ontwerpplannen, het verlenen van vergunningen en ontheffingen, de engineering van de objecten waarvan de gemeente eigenaar en beheerder wordt, het toetsen van BLVC-plannen (bereikbaarheid, leefbaarheid, veiligheid en communicatie) en omgevingsmanagement. Daarnaast heeft de gemeente een leidende rol in de (her-)inrichting van de openbare ruimte op en om de vernieuwde A9.

Nadat RWS en VeenIX het infrastructurele deel van het project A9 in 2027 gereed hebben, heeft de gemeente de taak om de drie overkappingen: bij het Oude Dorp, de traverse bij het Stadshart en het Bovenlandpad evenals de resterende groenstroken aan de noordzijde en de zuidzijde van de A9 in te richten. Hiervoor zijn al eerder globale plannen gemaakt en de deelplannen worden de komende jaren vormgegeven. De overkappingen zelf worden aangelegd door VeenIX in opdracht van Rijkswaterstaat. De inrichting van de overkappingen komt ten laste van de Gemeente, waarbij wordt aangetekend dat Rijkswaterstaat de groencompensatie financiert tot een maximum van
€1,1 miljoen (excl. BTW). De inrichtingskosten van de genoemde gebieden ramen we op dit moment op €16,6 miljoen. De kosten voor de inrichting van de stroken langs de A9 zijn geraamd op €5,4 miljoen, de inrichting van de 3 overkappingen zijn geraamd op €11,2 miljoen en aangemeld in de perspectiefnota 2024. Delen van deze gebieden zijn nu reeds in beheer bij de gemeente, maar worden uitgebreid met gronden die nu nog in eigendom en beheer bij Rijkswaterstaat zijn. De beheerskosten als gevolg van deze investeringen en uitbreiding zullen toenemen. Een berekening van de beheerkosten is pas goed te maken als er ontwerpen van de gebieden zijn gemaakt. Dit zal in de komende jaren gebeuren.

Er wordt momenteel gewerkt aan een masterplan voor groeninrichting met plannen voor herplanten van bomen langs het nieuwe A9 tracé. Dit masterplan zal in de tweede helft van 2023 en begin 2024 in deelplannen worden uitgewerkt, met inrichtingsplannen voor locaties Oude Dorp, Stadshart-A9 en Meanderpark-Operabuurt. Deze inrichtingsplannen zullen concreet worden gemaakt, waarna deze aan uw raad worden voorgelegd om de benodigde middelen via een kredietbesluit ter beschikking te stellen. Bij de perspectiefnota 2025 worden de nu geraamde kosten nader onderbouwd en bijgesteld. De uitvoering is mede afhankelijk van het beschikbaar komen van de gronden als (deel)werkzaamheden door VeenIX worden afgerond. Participatie vindt plaats conform het afgesproken beleid.

Stadshart
Binnen het Stadshart onderscheiden we de concrete lopende projecten en de integrale uitwerking van het Stadshart.

Bioscoop en Cultuurstrip
Voor de bioscoopontwikkeling is in april 2022 een koop- en anterieure overeenkomst getekend met de initiatiefnemer. Het bestemmingsplan “Stadsplein Bioscoop” is op 18 januari 2023 onherroepelijk vastgesteld. In november 2022 heeft Pathé Theatres BV gemeld dat zij al haar nieuwbouwprojecten (onder andere in Amstelveen) met een jaar heeft uitgesteld. De gemeente heeft haar medewerking aan het verzoek voor de locatie Amstelveen toegezegd. Dit alles onder een aantal voorwaarden die voor de gemeente van belang zijn, zodat de met de realisatie van het bouwplan samenhangende zaken doorgang vinden. Het gaat hierbij met name om de inpassing van de bioscoop in de te vernieuwen Cultuurstrip en de vormgeving van het expeditieplein aan de achterzijde. Met de ondertekening van een allonge is het verzoek tot uitstel van de bouw van de bioscoop geformaliseerd. Afgesproken is dat Pathé uiterlijk 31 januari 2024 aan de gemeente laat weten of zij doorgaat met het plan. Is dat niet het geval dan zal de overeenkomst beëindigd worden.

Rembrandtstraat/ Uitbreiding Rembrandthof
In 2022 is er een allonge op de bestaande overeenkomst Rembrandtpassage, ook bekend als project “Rembrandtstraat”, getekend. Begin 2023 heeft de initiatiefnemer de gemeente verzocht om medewerking te verlenen aan het ontwikkelen en realiseren van een uitbreiding van het Rembrandthof aan de zijde van het Binnenhof. De uitbreiding betreft de realisatie van een retailplint met een diepte van 10 meter. Het haalbaarheidsproces is inmiddels opgestart. In 2024 wordt de anterieure/koopovereenkomst ondertekend en vervolgens kan de ruimtelijke procedure worden opgestart.

Townhouse
Het project Townhouse betreft de uitbreiding van het winkelpand in het verlengde van de Cultuurstrip, nabij de entree van het Binnenhof. De kabels en leidingen zijn inmiddels verlegd, de initiatiefnemer kan begin 2024 starten met de uitvoering.

Mr. G. Groen van Prinstererlaan 114
Dit betreft het project met 303 woningen op de hoek van de Mr. G. Groen van Prinstererlaan en Burgemeester Haspelslaan. In november van 2022 is het bestemmingsplan vastgesteld. Het bestemmingsplan is nog niet onherroepelijk omdat er een beroep is ingediend bij de Raad van State. Afhankelijk van de beroepsprocedure en de omgevingsvergunning kan in 2024 worden gestart worden met de bouw van het complex.

ASR/Tristan Capital
Het initiatief betreft het transformeren van twee grotendeels leegstaande gebouwen, namelijk het oude V&D gebouw (a.s.r.) en kantorengebouw aan het Handelsplein (Tristan Capital). Het gebied, dat als één van de entrees van het Stadshart een belangrijke rol heeft, mist aantrekkingskracht. In juli 2023 is het besluit genomen om in te stemmen met de wenselijkheid van het initiatief en opdracht te geven tot het projectmatig onderzoeken van de haalbaarheid.

Inrichting openbare ruimte
Voor het Stadshart volgen we de insteek dat de plannen van de commerciële partijen voor de gemeente ten minste budgettair neutraal zijn. Voor de niet-commerciële delen gaat dit niet op. Om de plannen voor de inrichting van de openbare ruimte te kunnen starten en straks uit te voeren zijn de benodigde kosten voor de buitenruimte per jaar ingeschat en weergegeven en opgenomen in de perspectiefnota 2024. Er is inmiddels gestart met de voorbereiding voor het verplaatsen van de vrijdagmarkt en de daarbij nodige aanpassingen aan de Rembrandtweg en het vernieuwen en vergroenen van het Stadsplein. Voor de zomer van 2023 zijn, in samenwerking met de klankbordgroep Rembrandtweg, de uitgangspunten voor de herinrichting van de Rembrandtweg bepaald met daarbij een principetekening van de nieuwe marktindeling. Het ontwerp van de Rembrandtweg zal eind 2023 gereed zijn, waardoor in 2024 gestart kan worden met de uitvoering. Door de verplaatsing van de markt komt het Stadsplein vrij voor een nieuwe inrichting. In samenwerking met de klankbordgroep Stadsplein worden de functies van het Stadsplein bepaald en worden deze samen met uitgangspunten meegegeven aan landschapsbureaus om een ontwerp van het plein te maken. De bewoners van Amstelveen mogen kiezen uit een van de nieuwe ontwerpen. In 2024 wordt het ontwerp verder uitgewerkt en kunnen de inrichtingstekeningen worden behandeld in de raad.

Integrale uitwerking Stadshart
In februari 2023 heeft u als raad het Gebiedsplan Amstelveen vastgesteld en wordt er gewerkt aan het aanpakken van het woningbouwtekort, het optimaliseren van de bereikbaarheid, het stimuleren van de werkgelegenheid, het verduurzamen, het vergroenen en klimaatbestendig maken en het blijvend investeren in de leefbaarheid, ontmoetingsfunctie en inclusiviteit. Het gebiedsplan Amstelveen is in samenwerking met de Metropoolregio Amsterdam opgesteld. Om een vervolgstap te kunnen maken voor het centrumgebied is een verdere kaderstelling voor het Stadshart benodigd.
Daarnaast wordt een toekomstbeeld voor mobiliteit onderzocht, waarin verduurzaming van het busstation, de eindhalte van tram 5 en het fietsparkeren een belangrijke rol hebben. Over deze onderwerpen zijn we ook in gesprek met de Metropoolregio Amsterdam. Uit deze gesprekken zal blijken of een financiële bijdrage tot de mogelijkheden behoort. De kaders en uitgangspunten voor de uitwerking van de Gebiedsvisie worden met het college en de raad besproken.

Nieuw Legmeer
Het bedrijventerrein Legmeer wordt veranderd in een gemengd, duurzaam, groen en toekomstbestendig woon- en werkgebied.
De aanleiding hiervoor was (en is) de grote behoefte aan woningen. Legmeer is op termijn niet toekomstbestendig en is de enige locatie binnen de bebouwde kom waar grootschalige woningbouw (zonder tijdelijke bewoning) mogelijk is omdat het Luchthaven Indelingsbesluit (LIB) voor dit gebied geen belemmeringen oplegt om woningen toe te voegen. Met deze gebiedsontwikkeling draagt Amstelveen bij aan de woningbouwopgave binnen de Metropool Regio Amsterdam (MRA) en de versnellingsopgave woningbouw MRA in het bijzonder. Daarnaast biedt de transformatie kansen voor Amstelveen door de realisatie van grotere diversiteit aan woonmilieus, groei van het aantal inwoners, een evenwichtige bevolkingsopbouw en kansen voor nieuwe bedrijvigheid en voorzieningen. De gemeente heeft de contouren voor de transformatie geschetst in de Nota van Uitgangspunten Legmeer (2018) op basis waarvan de Ontwikkelvisie Legmeer (2020) verder is uitgewerkt. De uitgangspunten en randvoorwaarden uit de Ontwikkelvisie worden verder uitgewerkt in een omgevingsplan voor Legmeer, dat als ruimtelijk kader dient voor de toekomstige gebiedsontwikkeling. In 2021 is een Rijksbijdrage van €9,2 miljoen uit de Woningbouwimpuls verkregen voor het mogelijk maken van de verplaatsing van de gemeentewerf en het afvalbrengstation, waardoor milieuruimte ontstaat voor woningbouw. Ook is Programmaorganisatie Nieuw Legmeer opgericht, waarbinnen sturing wordt gegeven aan het transformatieprogramma. Het programmateam Nieuw Legmeer werkt de Ontwikkelvisie verder uit in planproducten die als kader dienen voor het op te stellen omgevingsplan Legmeer.  
Dat betekent dat de gemeente een sturende rol op zich neemt om te komen tot een ruimtelijke- en financieel haalbare ontwikkeling. Dit doet zij in samenspraak met de betreffende grondeigenaren. Iedere grondeigenaar heeft de mogelijkheid zijn of haar kavel grond te herontwikkelen. Dit gebeurt middels een op te stellen integraal stedenbouwkundig plan binnen verschillende ontwikkelclusters. Het stedenbouwkundig plan vormt met een op te stellen Grex en een planMER de basis voor het vast te stellen omgevingsplan. Via het omgevingsplan (inclusief  de onderdelen: exploitatieplan en beeldkwaliteitsplan), zal de gemeente de regie voeren over deze gebiedsontwikkeling.
In 2023 was met name het onderzoek naar de financiële haalbaarheid aan de orde. We hebben te maken met negatieve financiële ontwikkelingen, zoals een stijging van bouwkosten en rente die effect kunnen hebben op de haalbaarheid en de voortgang van het project. Nog steeds wordt gestuurd en gestreefd naar een haalbaar plan op basis van een set met (bijgestelde) uitgangspunten en vindt hierover afstemming plaats met de markt en met de gemeenteraad. Bij een haalbaar plan, zullen de uitgangspunten worden vertaald in een definitief stedenbouwkundig plan en een Grex, die medio 2024 ter vaststelling aan de gemeenteraad worden aangeboden. De procedure omtrent het omgevingsplan volgt daarna, naar verwachting eind 2024 in de gemeenteraad.

De Scheg
Scheg-Oost
In 2023 is wegens de nieuwe marktontwikkelingen het woningbouwplan aangepast. Een deel van het plan kan uitgevoerd worden binnen de aangevraagde Omgevingsvergunning. Start bouw is afhankelijk van wanneer deze Omgevingsvergunning onherroepelijk is. Voor de andere plandelen zal er in 2024 een RO-procedure doorlopen worden. Afhankelijk van de voortgang van deze procedure kan er eind 2024 gestart worden met de voorbereidingen bouw.

Scheg-Midden
Het bestemmingsplan en exploitatieplan zullen in het tweede kwartaal van 2024 ter vaststelling worden voorgelegd aan de raad. Naar verwachting zal het bestemmingsplan in het derde kwartaal in werking treden, op basis waarvan omgevingsvergunningen kunnen worden verleend.

Scheg-West
Nadat de raad in 2023 heeft besloten over de vaststelling van het bestemmingsplan en exploitatieplan, zal in 2024 worden gestart met de projectuitvoering. Volgens planning zal in het eerste kwartaal van 2024 zijn gestart met het bouwrijp maken en zal naar verwachting de eerste omgevingsvergunning worden verleend. Start bouw wordt voorzien in het derde kwartaal van 2024, doch is afhankelijk van het moment waarop deze omgevingsvergunning onherroepelijk is.