Jeugd

Ieder kind en elke jongere kan veilig, gezond en kansrijk opgroeien.

Preventie
Met de landelijke SPUK regeling Integraal Zorg Akkoord 2023-2026 zijn middelen beschikbaar gekomen om in de regio Amstelland in samenwerking met zorgverzekeraar, zorgkantoor  maatschappelijke- en zorgpartners, en de gemeenten activiteiten te ontplooien die bij dragen aan preventie, het voorkomen van (acute)zorg, waaronder jeugdzorg.  Ook het Gezond en Actief Leven Akkoord, eveneens SPUK regeling, kan lokaal bijdragen aan gezondheid van jeugd en aan het voorkomen van specialistische zorgvragen.

Jongerenwerk
Vanaf eind 2022 werken de jongerenwerkers van de gemeente Amstelveen meer vindplaatsgericht, in de scholen voor voortgezet onderwijs. De eerste ervaringen zijn positief, ook van de zijde van de onderwijsbesturen. Wij zullen in 2024 de resultaten van de nieuwe werkwijze goed in beeld houden te meer met het aflopen van incidentele middelen voor uitvoering en met besparingen op de organisatie de structureel beschikbare capaciteit onder druk kan komen staan. Daarnaast zal n.a.v. de motie 'Sterk Digitaal Jongerenwerk' een aanpak van digitaal jongerenwerk worden uitgewerkt.

Hervormingsagenda Jeugd
Amstelveen kampte jaren met tekorten op de Jeugdbegroting (zie ook de paragraaf weerstandsvermogen). In 2022 was dat in Amstelveen voor het eerst anders, echter nog steeds geeft de gemeente ruim meer uit aan jeugdhulp dan het rijk voor dat doel beschikbaar stelt en de verbeterde exploitatie in 2022 biedt geen garantie voor de toekomst. Naast eerdere maatregelen vanuit het gemeentelijk project 'zicht en grip op jeugdhulp' moet de beoogde terugdringing van kosten onder meer worden gerealiseerd via de landelijke Hervormingsagenda Jeugd 2022-2028 die is opgesteld onder leiding van het ministerie van VWS en waar zorgaanbieders en gemeenten als belangrijke partijen intussen mee instemden. Voor een aantal maatregelen is een wetswijziging noodzakelijk.

Wijziging wetgeving
We verwachten wettelijke wijzigingen rondom de Jeugdwet zoals verplichte regionale samenwerking in bijzonder ten aanzien van inkoop hoog-specialistische jeugdhulp, regionale expertisecentra en ook het toekomstscenario kind- en gezinsbescherming.  Verplichte intergemeentelijke samenwerking en verandering van bekostiging voor (een deel van) het zorgaanbod zijn ingrijpende aanpassingen op de huidige lokale werkwijze die om een intensieve voorbereiding zullen vragen. Op dit moment is niet duidelijk in welk tempo de wet verandert en evenmin hoe verstrekkend de veranderingen zijn. In diverse regionale samenwerkingen volgen wij de ontwikkelingen op het vlak van jeugdhulp en jeugdbescherming.  

Nieuwe jeugdstelsel
In 2022 zijn nieuwe contracten specialistische Jeugdhulp gesloten met een groot aantal aanbieders. De nieuwe contracten kennen een nieuwe bekostigingsstructuur en werkwijze. De implementatie van dit stelsel is op alle essentiële punten en in de basis gereed en werkzaam maar vraagt ook in 2024 onze aandacht. In 2023 is een eerste operationele evaluatie uitgevoerd. Onderdeel van ons stelsel is ook een ontwikkelagenda met aanbieders van specialistische Jeugdhulp.

Wachtlijsten, tekorten aan personeel vs. inhoudelijke ontwikkelingen in de zorgvraag
De vraag naar zorg voor kinderen/jongeren is onverminderd groot. In het bijzonder bestaan er zorgen over de (mentale) gezondheid van pubers en meer specifiek pubermeiden. Verder kunnen zorgaanbieders en gecertificeerde instellingen niet altijd tijdig hulp bieden die wel nodig is, en dat is vooral het geval bij kinderen en gezinnen die juist geconfronteerd worden met de grootste problemen (als onveiligheid, eetstoornissen, suïcidaliteit). Voor zulke hulp is sprake van wachtlijsten mede als gevolg van onvoldoende personeel bij zorgaanbieders. Voor de jeugdbeschermingsketen hebben wij onder andere met het project IHV13w een toegespitste aanpak. Met zorgpartijen, ketenpartners en andere gemeenten werken wij - bijv. via Thuis voor Noordje - aan andere verbeteringen in het zorgaanbod.

Problemen bij grote jeugdzorgaanbieders
Zorgaanbieders van complexe jeugdhulp en verblijfszorg kampen in Nederland veelal met  problemen in hun bedrijfsvoering. Dat geldt ook voor aanbieders die aan (inwoners van) de gemeente Amstelveen zorg leveren. Ons contractmanagement is met de aanbieders zelf en met andere gemeenten en zo nodig de Zorgautoriteit actief om te voorkomen dat levering van cruciale zorg in gevaar komt.